Günümüzde IT sektörünün yükselişe geçmesiyle beraber yazılıma olan merak ve ilgi artmıştır. Artan ilgi yazılımcı nedir ne iş yapar gibi soruların internette sıklıkla sorgulanmasını sağlıyor. Bu yazıda tam anlamıyla yazılımcı ne yapar, görev tanımı nedir ve nerelerde çalışır gibi soruları detaylıca yanıtlayacağız. Yazılımcı ne iş yapar bölüme geçmeden önce yazılım kelimesinin neyi kapsadığına bakalım. Yazılım aslında bilgisayarı bir açıdan fonksiyonel hale getiren ve nasıl çalışacağını belirleyen komutlar bütünüdür. Komutları ya da uygulamaları ortaya çıkarmak aslında uzun bir süreç gerektirir. Yazılım uzmanları da bu sürecin her bir adımının sorunsuz ilerlemesi için çalışırlar. İş sürecinde yazılımın tasarımı, geliştirilmesi, test edilmesi ve sonrasında bakımı gibi çeşitli görevleri vardır. Yani yazılım ne iş yapar denildiğinde geliştirme sürecinin gerekliliği olan görevler akla gelmelidir.
Yazılım Uzmanı Nedir?
Yazılım uzmanları bilgisayar yazılımında söz sahibi olan ve sürece hakimiyet sağlayan kişilerdir. Yazılım geliştirme süreçlerinde birkaç aşama olur. İlk olarak yazılımın hedefi belirlenir. Kullanıcılar ve paydaşlarla toplantılar yaparak beklentiden emin olunur. Modeller gibi araçlarla gereksinimler detaylı bir şekilde analiz edilir. İkinci aşama tasarım aşamasıdır. Tasarım aşamasında yazılım mimarisi, arayüzü ve veri tabanı gibi elemanlar planlanır. Tasarım sürecinde sonra geliştiriciler kodlamaya başlar. Bu aşamada tasarım sürecinde seçilen diller ve araçlar kullanılır. Kod incelemeleri, birim testleri ve entegrasyon testleri de bu aşamada projeye dahil olur. Yazılım yani kodlama sürecinin bitmesinin ardından test aşamasına geçilir. Performans testleri gibi testlerle yazılım test edilir. Bu aşamada başarıyla tamamlandıktan sonra dağıtım ve bakım sürecine geçilir. Geliştirilen yazılım erişilebilir hale geldikten sonra çeşitli güncellemelerle daha iyi hale getirilebilir. Yazılım geliştirme süreci genel hatlarıyla bu şekildedir. Küçük projelerde yazılım uzmanı bu görevlerin neredeyse tamamını üstlenirken büyük projelerde birkaç uzman bir arada çalışabilir. Peki yazılımcılar nerede çalışır? Yazılımcılar buradaki gibi proje yönetim süreçlerini içeren yerlerde çalışabilirler. Çalışma ortamları uzmanlık alanlarına ve becerilerine göre değişiklik gösterebilir. Çalışma ortamları yazılım firmaları, teknoloji şirketleri, freelance siteler, kamu kurumları, eğitim ve araştırma kurumları şeklinde listelenebilir. Çalışma ortamına bağlı olarak kişiden istenen yetenekler ve çalışma şekilleri değişiklik gösterir. Örneğin yazılım firmalarında firma Web geliştirme, mobil uygulama geliştirme ve buna benzer birçok proje üzerinde çalışılabilir. Ekiplerde çalışan yazılım uzmanlarının proje gerekliliklerine göre belirli dillerde uzmanlaşması gerekir.
Yazılımcı Ne İş Yapar?
Yazılımcılar yazılım geliştirme sürecinin tüm bölümlerinde aktif bir şekilde rol alırlar. İhtiyaç doğrultusunda yazılım projelerini hayata geçirirler. Birçok farklı alanda proje yapabilirler. Web geliştirme, mobil uygulama geliştirme, masaüstü uygulama geliştirme, oyun geliştirme, veri tabanı ve büyük veri projeleri, yapay zeka ve makine öğrenimi, siber güvenlik, bulut bilişim ve DevOps projeler yazılımcıların çalıştığı ana alanlara örnek olarak gösterilebilir. Genel anlamda yazılımcılar nerelerde çalışabilir denildiğinde bu ana alanlar öne çıkar. Web geliştirme üzerinde çalışan yazılımcılar Frontend ve Backend kısmı ile ilgilenirler. Frontend Web üzerinde kullanıcıların gördüğü kısımdır. Frontend ile ilgilenen kişinin kullanıcı arayüzü tasarımı ve dinamik içerik yönetimi hakkında bilgi sahibi olması gerekir. Frontend geliştirmede HTML, CSS ve JavaScript bileşenlerini kullanarak dinamik bir Web Sitesi yapmak mümkündür. Frontend, yazılıma yeni başlayan kişilerin son dönemde sıklıkla yöneldiği bir alandır. Frontend yazılım eğitimi alarak bu işi yapmak için gerekli olan yetkinlikleri hızlı bir şekilde kazanmak mümkündür. Web geliştirme projelerinde kullanıcıların gördüğü Frontend bölümünün dışında bir bölüm daha vardır. Bu bölüm arka uç yani Backend olarak adlandırılır. Backend’in sorumlu olduğu şeyler ise veritabanı yönetimi, sunucu yönetimi, API geliştirme, güvenlik ve performans olarak listelenebilir. Mobil uygulama geliştirme dalına geldiğimizde ise onun da iki alt başlığa ayrıldığını görürüz. Alt başlıkları Native uygulama geliştirme ve Cross-Platform uygulama geliştirmedir. Native tarafında kullanılan teknolojiye göre İOS ya da Android uygulamaları yapmak mümkündür. Masaüstü uygulama geliştirmede ise yazılımcı Windows, MacOS ya da Linux uygulamaları geliştirilebilir. Windows geliştirirken C# programlama dili kullanılabilir. C# dili en çok kullanılan yazılım dilleri arasında da yer alır. MacOs için geliştirme yapıldığında ise genellikle Swift dili kullanılır.
Yazılımcılar Nerelerde Çalışır?
Teknolojinin gelişmesiyle beraber çoğu sektör dijitalleşmeye yönelik adımlar atmaya başlamıştır. Bu durum yazılımcıların çalışma alanlarını çeşitlendirirken iş imkanlarını arttırıyor. Peki bu genişleyen iş yelpazesi ile yazılımcı nerelerde çalışır? Şimdi yazılımcıların çalışabileceği yerlere ve pozisyonlara yakından bakalım. Yazılımcıların en çok çalıştığı yerlerin başında teknoloji ve yazılım şirketleri geliyor. Bu şirketler çeşitli sorunlara teknolojik çözümler ararlar. Şirket bünyesinde çalışılabilecek departmanlar arasında ürün geliştirme, hizmet sağlama ve Ar-Ge vardır. Ürün geliştirme içinde yeni yazılımların geliştirilmesi ya da mevcut yazılımların iyileştirilmesi yapılabilir. Hizmet sağlamada ise müşterilerle konuşup yazılım çözümleri bulmak ve teknik destek sağlamak vardır. Ar-Ge bölümünde ise yeni teknolojiler üzerinde çalışmalar yapılır. Yazılımcıların çalışma alanlarından bir diğeri finans ve bankacılık sektörüdür. Finans sektöründe bankacılık uygulamaları ve online bankacılık sistemleri gibi yazılımlar geliştirirken yazılımcılara ihtiyaç duyulur. Müşterilerin ve bankaların veri güvenliği de finans sektöründe önemli konulardan biridir. Siber güvenlik kısmında yine yazılımcılar yer alır. Diğer büyük sektörler gibi sağlık sektörü de yazılımcılara ihtiyaç duyar. Hastane yönetim sistemleri ve hasta takip sistemlerinde yazılıma ihtiyaç duyulur. Bunlara ek olarak elektronik sağlık kayıtları, tıbbi cihaz yazılımları ve tele sağlık uygulamaları da yazılıma ihtiyaç duyulan yerlerdendir. Bu sektörlerin haricinde yazılımcı nerede çalışır derseniz eğitim sektörü, e-ticaret sektörü, telekomünikasyon sektörü, oyun geliştirme şirketleri, kamu kurumları, akademik kurumlar, serbest çalışma ve danışmanlık alanları olarak çalışma alanları listelenebilir.
Yazılımcının Bilmesi Gerekenler Nelerdir?
Yazılım sektöründe çalışmak isteyen kişilerin hem teknik hem de soft skills becerilerine sahip olması gerekir. İnsan etkileşiminin işlerin tamamlanması adına önemli bir etken olduğu IT sektöründe teknik beceriler son derece önemli olsa da tek başına yeterli gelmez. Şimdi iyi bir yazılımcının sahip olması gereken becerileri detaylı bir şekilde inceleyelim. Çalışma alanına göre bazı programlama dillerinde uzmanlık bir zorunluluktur. Birden fazla programlama dili bilmek farklı projelerde de efektif bir şekilde çalışmayı mümkün hale getirir. Yazılım projelerinin olmazsa olmazı olan veri tabanları hakkında bilgi sahibi olmak da bir zorunluluktur. Veri tabanlarının özellikleri ve nasıl etkileşime girilmesi gerektiği iyi bir şekilde anlaşılmalıdır. Kodları düzenli ve doğru şekilde çalıştırabilmek için gerek duyulan bir başka şey ise versiyon kontrol sistemleri hakkında bilgi sahibi olmaktır ve onları efektif bir şekilde kullanabilmektir. Soft skills alanındaki becerilere geldiğimizde ise karşımıza problem çözme, analitik düşünme, etkili iletişim, öğrenmede süreklilik ve güvenlik bilinci vardır. Teknik becerilerin soft skills becerilerle desteklenmesi iyi bir yazılımcı olabilmek için önem arz eder.
Kaynakça Institute Data. (2024, Mart 21). What is a computer software specialist? Institute Data. https://www.institutedata.com/blog/what-is-a-computer-software-specialist/ Academy Peak. (n.d.). Yazılım uzmanı nedir, nasıl olunur? Academy Peak. https://www.academypeak.com/blog/yazilim-Uzmani-nedir-nasil-olunur-15https://www.academypeak.com/blog/yazilim-Uzmani-nedir-nasil-olunur-15 Çetinkaya, S (2024.Mayıs 11). Yazılım nedir? IdeaSoft. https://www.ideasoft.com.tr/yazilim-nedir/ Eleman.net. (n.d.). Yazılımcı nedir?Eleman.net. https://www.eleman.net/meslek/yazilimci/nedir Testbook. (2023.Temmuz 31.). Difference between software engineer and software developer. Testbook. https://testbook.com/key-differences/difference-between-software-engineer-and-software-developer#:~:text=A%20Software%20Engineer%20is%20a,software%20engineers%20and%20software%20developers. ZipRecruiter. (n.d.). What is a software specialist? ZipRecruiter. https://www.ziprecruiter.com/e/What-Is-a-Software-Specialist#:~:text=A%20software%20specialist%20is%20a,with%20 clients%20to%20 gather%20requirements.